In het kader van de herdenking van de Tweede Wereldoorlog en 70 jaar vrijheid, presenteren we u vandaag een collage van vier bijzondere oorkonden. De documenten werden in de jaren 1945-1950 uitgereikt aan de burgemeester van Hardenberg, mr. Johannes Albertus Mathijs van Oorschot.

Mr. Johannes Albertus Mathijs was geboren op 15 april 1893 te Stad Hardenberg, als zoon van deurwaarder Gerrit van Oorschot en Berendina Louisa Nijzink. Hij trouwde met Ypina Evertina Jonkers. Johan van Oorschot werkte van 1929 tot 1934 als leraar aan de Rijks Hogere Burger School te Steenwijk. Tegelijkertijd was hij van 1931 tot 1933 griffier van de Kantonrechtbank in Lemmer. Aansluitend was hij rijksinspecteur van het verkeer, woonachtig te Kamperveen.

Bij besluit van 16 april 1941 werd Van Oorschot benoemd tot burgemeester van Ambt Hardenberg. Tegelijk werd hij bij ontstentenis van de burgemeester van Stad Hardenberg aangewezen als provisioneel burgemeester van die gemeente. Bij besluit van 23 april 1941 van de Secretaris-Generaal van het Departement van Binnenlandse Zaken werd Van Oorschot benoemd tot burgemeester van de gemeente Hardenberg (na samenvoeging van de gemeenten Ambt en Stad). Echter anderhalf jaar later, bij schrijven van 10 november 1942, werd burgemeester Van Oorschot op non-actief gesteld, c.q. met verlof gestuurd en diende hij zich te onthouden van iedere ambtsuitoefening.

Een klein half jaar later, bij brief van 30 maart 1943 van der Reichskommisar für die besetzten Niederländischen Gebiete, werd Van Oorschot met onmiddellijke ingang uit het burgemeestersambt ontheven.
Toen de oorlog was afgelopen werd Van Oorschot, met ingang van 30 april 1945, opnieuw benoemd tot waarnemend burgemeester en per 1 maart 1947 tot burgemeester van de gemeente Hardenberg.

De onderscheidingen:

oorkonde

– De eerste, ongedateerde, oorkonde draagt de American Eagle. Het is ondertekend door generaal Dwight D. Eisenhower, namens de president van Amerika. Vrij vertaald: De president van de Verenigde Staten van Amerika heeft mij opgedragen om de dankbaarheid en waardering van het Amerikaanse volk kenbaar te maken voor de dappere dienst in het bijstaan van de ontsnapping van geallieerde soldaten van de vijand. De oorkonde moet dateren uit 1945, want Eisenhower was toen voor het laatst General of the Army, Commanding General United States Forces European Theater. Vervolgens werd hij gouverneur in het bezette Duitsland en vanaf 1952 president van Amerika.

oorkonde

– De tweede oorkonde werd in november 1947 uitgereikt wegens verleende diensten aan Franse onderdanen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Helemaal onderaan staat de handtekening van generaal De Gaulle. Vrij vertaald: Mr. Van Oorschot maakte deel uit van het leger zonder uniformen van de soldaten die deelnamen in de glorieuze strijd voor bevrijding. Dankzij de genereuze steun die hij heeft gegeven aan gevangenen, gedeporteerden, ontsnapte Fransen of strijders van de geallieerde legers die in handen van de vijand gevallen waren.

oorkonde

– In oktober 1948 volgde een bronzen medaille en oorkonde vanwege de Franse erkenning voor voorname bewezen diensten aan Frankrijk. De uitreiking vond echter pas plaats in maart 1949 tijdens een officiële plechtigheid door een Franse militaire autoriteit.

oorkonde

– De vierde oorkonde is ongedateerd. Het werd uitgereikt wegens verleende diensten aan Britse onderdanen: as a token of gratitude for and appreciation of the help given tot the sailors, soldiers and airmen of the British Commonwealth of Nations, which enabled them to escape from, or evade capture by the enemy.

In de openbare raadsvergadering van 16 april 1958 nam de vrijzinnig georiënteerde Van Oorschot afscheid als burgemeester in verband met het aan hem verleende eervol ontslag wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Hij overleed, slechts 66 jaar oud, op 20 april 1959 te Velsen, maar woonde toen nog altijd in Heemse.